Nieuwe technologieën gaan de haven veiliger, slimmer, sneller en efficiënter maken. Drones maken onderdeel uit van die nieuwe technologieën en hebben de potentie om een grote impact te geven op logistiek, vervoer en transport, in de haven en daarbuiten. Drone delivery met name kan een bijdrage leveren aan efficiënter transport in en vanuit de Rotterdamse haven. Bijvoorbeeld door per lucht te leveren aan schepen, boorplatforms en de bredere offshore-industrie. Dit kan een wezenlijke bijdrage leveren aan een efficiëntere port call, aan efficiënter transport in het algemeen en uiteindelijk aan de ontlasting van het wegennet in het bijzonder.
Om die reden is de Dutch Drone Delta in 2020 onder leiding van het Havenbedrijf Rotterdam gestart met twee use cases om drone delivery in de haven te onderzoeken. Hierbij is gekeken naar de sociale acceptatie, technische mogelijkheden, maar ook de businesscase voor zulke operaties in de haven.
Uitvoering van de drone delivery vluchten
In mei 2020 is in Nederland de eerste serieuze EVLOS drone delivery vlucht uitgevoerd in de haven van Rotterdam. Er werd een pakket bezorgd van wal naar het helideck van een stilleggend offshore schip (Allseas). Als vervolg op deze vlucht is in september 2020 een tweede EVLOS drone delivery vlucht uitgevoerd. Ditmaal naar een varend binnenvaartcontainerschip.
Uitvoering vlucht 1
De eerste vlucht werd met een DJI Matrice 210 uitgevoerd, met een payload van 1 kg. De totale vliegtijd was circa 14 minuten voor een ‘enkele reis’ van 4,3 kilometer.
Uitvoering vlucht 2
De DJI Matrice 300 RTK van drone-operator DroneQ steeg op van de Piet Smitkade 44, Rotterdam Zuid (met toestemming gebruik van kade door Gemeente). Het pakket is op een relatief klein oppervlakte (circa 6m2) op het voordek van het schip afgeleverd en drone is na de ‘dropdown’ teruggevlogen. Het schip voer ten tijde van de aflevering op zijn reguliere snelheid.
Vanwege de beperkte landingsruimte, een delivery op een varend schip en de drukke scheepvaartroute was deze operatie complexer dan de eerste vlucht in mei. Bovendien werd de vlucht – binnen de limieten – met zijwind en windkracht 6-8 uitgevoerd wat de situatie uitdagender maakte. De EVLOS vlucht werd uitgevoerd met twee extra observers, twee controllers voor de pilot in command en payload release operator.
Daarnaast werden testvluchten gehouden waarbij de drone een reddingsvest dichtbij een drenkeling te water bracht.
Partner A.S.R. Verzekeringen heeft ter voorbereiding op toekomstige BVLOS-vluchten de huidige verzekeringspolissen bekeken. Op basis hiervan is een vooranalyse gemaakt op de aanvulling in de polis (of een nieuwe polis) voor de dekking van BVLOS-vluchten.
Resultaten
Kernpartner KPN heeft in fase 2 netwerkmetingen verricht d.m.v. het bevestigen van een device op de DJI Matrice 300 RTK. Hiermee werd gekeken naar de kwaliteit van het mobiele netwerk op vlieghoogte van de drone (40m) op het af te leggen traject. Op 27 september 2020 heeft KPN hier de uitkomsten van gepubliceerd. Hieruit volgen de volgende conclusies:
- In de lucht is er een goede signaalsterkte (RSRP);
- De signaal ruisverhouding (SNR) is in de lucht slechter dan op de grond;
- De Up- en Downloadsnelheid waren goed. Regelmatig lag de downloadsnelheid ruim boven de 100 Mbps en de Uplink op ruim 20 Mbps.
Kernpartner Antea Group heeft geluidsmetingen uitgevoerd in fase 2 waarbij de keuze was gevallen op metingen aan de wal, ter plekke van het opstijgen van de drone. Hierbij is getracht om zo min mogelijk omgevingsgeluid (regen, wegverkeer, personen) mee te nemen. Dit is van belang om het aandeel van de drone op het totale geluidsniveau te kunnen beoordelen. Voor drones zijn nog geen wettelijke grenswaarden vastgelegd voor maximale geluidsniveaus ter hoogte van woningen. Om toch een toetsingskader te hanteren is aansluiting gezocht bij de grenswaarden voor industrielawaai uit het Activiteitenbesluit milieubeheer. Deze grenswaarden bedragen 50, 45 en 40 dB(A) in respectievelijk de dag-, avond- en nachtperiode. Dit zijn gemiddelden over de gehele periode. De uitkomsten zijn door Antea Group verwerkt.
Tevens zijn er door het Havenbedrijf Rotterdam tweehonderd omwonende op de hoogte gesteld van de geplande vluchten. Dit waren bewoners van appartementen met zicht op de Maas. Ook heeft kernpartner NLR met passerende buurtbewoners gesproken, die veelal afkwamen op de geüniformeerde reddingsbrigade ten behoeve van de tests. Er zijn aan de sociale kant geen negatieve reacties geweest, er was weinig response wat erop kan duiden dat deze vlucht bij de bewoners over het algemeen niet veel gevoelens losmaakte.
Daarnaast heeft de Dutch Drone Delta positief gereageerd op de uitnodiging van Wereldhavendagen om naar scholen toe te gaan en gastlessen te geven over het gebruik van drones. Zes Dutch Drone Delta deelnemers hebben tussen 4 en 11 september zeventien gastlessen drones geven op negen verschillende scholen in de omgeving van Rotterdam; van basisscholen groep 5 t/m 8 tot voortgezet onderwijs VMBO-BBL. De gastdocenten hebben de lessen met heel veel plezier gegeven. Zij hadden de indruk dat de leerlingen én de scholen de lessen ook erg op prijs stelden.
Relatie tot de huidige ontwikkelingen
Deze use cases passen in de ontwikkeling van de huidige drone industrie. Drone delivery gaat een grote rol spelen, maar daarvoor zijn nog vele zaken te regelen. Drone delivery zal BVLOS uitgevoerd moeten worden om lange afstanden af te kunnen leggen. Hiervoor moet de regelgeving (o.a. U-Space) ontwikkeld worden, maar zijn er ook nog technische zaken die ontwikkeld moeten worden. Met deze use case is een goede start gegeven binnen de drone delivery track van de Dutch Drone Delta.
Betrokken partners
